Teamwork sleept groothandel Makro door de crisis

Makro is de afgelopen tien jaar een beetje in de vergetelheid geraakt volgens Peereboom: “De uitdaging om hier chocolade van te maken sprak mij daarom erg aan.” Als hij moest kiezen tussen een goed team of een goed plan, dan heeft hij liever dat eerste, een groep die samen iets wil bereiken. Dat gevoel komt veel terug in de antwoorden van Peereboom. Worp beaamt dat: “Paulo heeft iedereen goed bij elkaar gebracht in de afgelopen twee jaar. Iedere zes weken kwamen we bij elkaar met een groep van zestig leidinggevenden. Toen we in deze crisis terechtkwamen, kenden we elkaar dus al goed.”

Doordat de groep zo goed op elkaar was ingespeeld. konden ze snel schakelen en problemen aanpakken, stelt Worp. “Ik heb nog nooit een teamsfeer als hier bij Makro meegemaakt.” Dat is te danken aan Peereboom, die volgens Worp te bescheiden is. “Elke week hebben we filmpjes van Paulo gemaakt om onze werknemers op de hoogte te houden over veranderingen omtrent het virus. Het was een enorme uitdaging, maar we zijn daar met elkaar doorheen gekomen.”

Stroomversnelling
Peereboom wist dat het coronavirus eraan kwam door wekelijkse rapportages van Makro’s operating company in China. Het besef kwam pas echt toen het in Nederland arriveerde en er iets aan gedaan moest worden. “Vanaf dat moment kwam alles in een stroomversnelling en moest je in een paar minuten tijd beslissingen nemen over dingen waar je normaal een maand over doet.” Er is geen dag geweest dat hij zijn werk niet mee naar huis heeft genomen. “Tegen een deel van je mensen moet je zeggen dat thuisblijven het beste is wat zij kunnen doen voor Nederland; het andere deel moet je juist vertellen dat zij gewoon moeten komen omdat iedereen levensmiddelen nodig heeft. Dat vond ik best een dilemma.” Daarom is Peereboom alle winkels gaan bezoeken. Hij vond dat hij, als gezicht van het bestuur, solidair moest zijn naar de winkelmedewerkers. Een dag in de winkel werken om de situatie zelf te ervaren, hoorde daar ook bij: “Ik heb hier op een zaterdag in de winkel gewerkt en mijn gangpad was zo’n 35 meter. Aan het eind van de dag stonden er nog drie artikelen in de schappen. Dat had ik nog nooit meegemaakt. Dus zeker in de eerste fase van de crisis liepen we achter de feiten aan. Daarna hebben we het als team goed opgepakt”, aldus Peereboom.

Er is direct geschakeld, geeft de ceo aan, en veiligheid stond voorop. “Eerst komen de medewerkers, die zorgen voor blije klanten en zij geven weer goede resultaten. Daarom hebben wij meteen beschermingsmiddelen beschikbaar gesteld en ook geïnvesteerd in extra beveiligers, aangezien we ook voor particulieren opengingen.” Met het speciaal opgezette crisisteam wordt er momenteel twee ochtenden per week gesproken over de situatie. “Zo blijven we snel schakelen, zoals vorige week met de avondklok. Daar horen dan ook kleine dingen bij waar we over moeten praten. Zijn er bijvoorbeeld nog bussen om iedereen naar huis te brengen?”, licht Peereboom toe.

Vergeten branche
Makro is een van de weinige groothandels die het team niet noodgedwongen moest structureren in de afgelopen periode, zegt de ceo. Het was misschien wel een geluk bij een ongeluk dat ze al twee jaar bezig waren met een nieuwe strategie om alles te herstructureren. “Mijn taak als leider is om iedereen te motiveren om iets te bereiken waarvan zij zelf niet wisten dat ze het konden doen.” Afgelopen jaar is daar een goed voorbeeld van, zegt hij.

Wat ik de afgelopen tijd heb gezien aan ondernemersgeest en dat zij er ondanks alles toch iets van wilden maken, daar heb ik heel veel bewondering voor Groothandels zijn volgens de Makro-topman in de coronacrisis een beetje een vergeten branche. “Er zijn flinke klappen gevallen, maar er is weinig steun geweest. De steunpakketten waren tot nu toe niet van toepassing op bedrijven met meer dan 250 medewerkers.” Hij is het eens met de analyse van Rabobank die stelde dat er bredere steun nodig is voor groothandels. “Ik weet niet of Makro zich ervoor zal kwalificeren, maar ik kijk er positief tegenaan voor de sector.”

Open voor particulieren
De groothandels gingen open voor particulieren om de druk op supermarkten te verlichten. Op dat moment was er bij Makro nog genoeg toestroom van de eigen klanten. Peereboom: “Het voelde als een missie om Nederland te helpen en op verzoek van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) en de supermarkten hebben we onze groothandels voor iedereen geopend. Wij hebben met de leden van het CBL afgesproken om te evalueren wanneer wij nodig waren om de druk te verlagen. Vandaar dat we niet het hele jaar open waren voor particulieren. Natuurlijk vulde het wel een gat op toen de horeca dicht moest.” De ceo is heel trots op zijn klanten en ondernemers. “Wat ik de afgelopen tijd heb gezien aan ondernemersgeest en dat zij er ondanks alles toch iets van wilden maken, daar heb ik heel veel bewondering voor.”

Niet te stoppen
Dat de aandacht afgelopen jaar veelal naar het virus ging, betekende niet dat Makro alle andere projecten stopzette. “We hebben ondanks de hele situatie toch alles kunnen afronden wat gepland stond. Er is veel bereikt afgelopen jaar.” Peereboom noemt een nieuw IT-systeem, de lancering van click & collect en een webshop, de implementatie van Slim4 voorraadoptimalisatie-software, de verhuizing naar een groter distributiecentrum, de lancering van een digitale app en de nieuwe campagne ‘Doe het groots, Doe het Makro’. “Dus als ik zo kijk naar het afgelopen jaar, hebben we als team flink aan de weg getimmerd. Ik ben ontzettend trots om dit zo te zeggen.”

De introductie van de nieuwe campagne vond hij best spannend, omdat het precies in de eerste weken van het coronavirus viel. Volgens Worp was dat ook een manier om te zeggen dat ze de crisis samen groots wilden aanpakken: “We zijn opengegaan voor particulieren, omdat wij een grote rol spelen in het voorzien in levensmiddelen en daarmee de druk op de supermarkten weg konden nemen. Natuurlijk hebben we even overwogen of we wel door moesten gaan met de introductie van ‘Doe het groots, Doe het Makro’.” Ze besloten er gewoon voor te gaan.

#Bestelkerst
In het voorjaar was er het initiatief #helpdehoreca. Toen dit bij de tweede lockdown niet helemaal van de grond kwam, ging Makro nadenken wat zij zelf konden betekenen voor die zwaar getroffen sector. Worp: “In november hadden wij het vermoeden dat de horeca met kerst nog niet open zou gaan. Daar hebben we op geanticipeerd en zijn meteen begonnen met de voorbereidingen van #bestelkerst, om onze afnemers uit de horeca te helpen. In de winkel konden we op deze manier onze niet-horecaklanten stimuleren om juist wel bij de horeca te bestellen met kerst.”
Op die manier werd er volgens Worp een cirkel gecreëerd: de koper kreeg in de winkel een voucher die besteed kon worden bij een Makro-klant uit de horeca. Die horecaondernemer kon het bedrag van de voucher vervolgens weer bij Makro besteden en zo gaat het geld rond. 759 restaurants deden mee met het initiatief van de groothandel, óók gelegenheden die geen klant van Makro waren.

De head of brand & communication zegt veel goede reacties te hebben gehad en is tevreden met de 55 duizend uitgegeven vouchers. Worp: “Dit jaar gaan we het ook zeker weer doen. Ik denk dat het thuis eten van kerstmaaltijden uit de horeca goed is bevallen.” Peereboom kan zich een specifieke reactie van een horecaondernemer nog goed herinneren: “Die vroeg of we zijn restaurant van de website konden halen. Twee weken voor kerst zat hij al vol en kon hij het aantal bestellingen niet meer aan.” Veel restauranthouders waren verbaasd dat de deelname gratis was. Volgens Peereboom is dat niet zo gek: “Wij bieden een kosteloos platform aan voor de horeca, zij doen de rest. Wij wilden daar verder niets aan verdienen, wij verdienen aan de verkoop van broccoli”, zegt hij lachend. “Makro wil ondernemers toegang geven tot de platformeconomie, maar dan zonder de hoge kosten. Hier willen we een leidende rol in nemen”, zegt Peereboom. Een ander voorbeeld daarvan is DISH, een digitaal platform voor horecaondernemers met diverse tools die hen helpen te digitaliseren.

Ommekeer
De lancering van ‘Doe het groots, Doe het Makro’ is een logische stap geweest, stelt Peereboom. “In de afgelopen drie jaar zijn we bezig geweest om relevanter te worden voor onze toeleveranciers, klanten, medewerkers en shareholders. We hebben bijvoorbeeld opnieuw geïnvesteerd in leveranciersdagen, waar we hen in onze strategie meenamen.” Het coronavirus heeft het team meer bij elkaar gebracht en voor Makro als merk focus gebracht om te versnellen. “Onbewust waren we er klaar voor en daardoor hebben we een groter verschil kunnen maken, wat tot betere resultaten heeft geleid. We hebben onze foodservicepropositie totaal herzien en zijn klaar om op de knop te drukken en het te lanceren.” Worp vult aan: “We hebben bijvoorbeeld in een week tijd ons brandportal versneld geopend in maart. Alle vestigingen hadden hierdoor toegang tot verschillende materialen om de winkels goed voor te bereiden op de situatie omtrent het virus. Zo konden zij snel posters printen of draaiboeken en informatie vinden.”

Duurzame initiatieven
Makro is veel bezig met duurzaamheid, zegt Peereboom: “We hebben een samenwerking met Too Good To Go, rijden energiezuinig met nieuwe vrachtwagens en kijken naar onze duurzame inzetbaarheid. Ook proberen we het plasticgebruik te reduceren. We doen veel, maar praten er niet veel over. Ik denk dat we meer moeten uitdragen wat we doen.” Er zijn concrete plannen voor zonnepanelen, maar daar komt veel bij kijken, aldus de Makro-topman. Hij heeft het dan over reflectie van panelen op een aanvliegroute en het vervangen van daken om het gewicht van de panelen aan te kunnen. Duurzame initiatieven worden genomen, omdat het goed voelt voor Makro en “doing good is good for business”, volgens Peereboom.

Specialisten
Bij Makro werken specialisten met ruime ervaring. Veel ondernemers hebben Makro herontdekt, zegt Worp: “We hebben specialisten in huis die snappen wat het verschil is tussen bepaalde stukken vlees en vis. Veel afnemers die de afgelopen tijd bij ons zijn komen inkopen wisten vaak niet wat wij te bieden hadden, zoals een enorme visafdeling. We hebben dan ook een grote hoeveelheid pas-aanvragen gehad in de afgelopen tijd.” Wat de ceo van de groothandel het meeste mist? Het bezoeken van vestigingen en praten met de horecaondernemers: “Iedere vrijdag sprak ik met een klantenpanel en ik kijk ernaar uit om dit weer op te pakken en direct te horen waar wij voor hen het verschil kunnen maken.” Tot die tijd zal Makro binnen de mogelijkheden kijken hoe zij hun klanten kunnen helpen om deze crisis door te komen.

 Dit artikel verscheen eerder in de papieren editie van Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier