NIEUWVEEN – Ieder jaar neemt de hoeveelheid plastic zwerfafval toe, wat desastreuze gevolgen heeft voor het milieu. Wegwerpplastic (single use plastic, SUP) wordt als grote boosdoener aangewezen, dus is het tijd voor nieuwe, strengere regelgeving, besloot de overheid. Per 1 juli is het verstrekken van gratis plastic wegwerpbekers en -bakjes niet langer toegestaan. Wat betekent deze wetswijziging voor ondernemers in het horecawezen? Out.of.Home Shops vroeg het aan Frans van Rooij, directeur van vakvereniging ProFri, en Roger Gielen, directeur van Snackpoint.
Het valt Van Rooij op dat de regelgeving omtrent het gebruik van plastic verpakkingsmaterialen nog lang niet voor iedereen helder is. “Even voor de duidelijkheid: er komt géén verbod op het gebruik van wegwerpplastic. Bedrijven zijn vanaf 1 juli wel verplicht een bedrag in rekening te brengen bij de klant voor wegwerplastic. Ik verwacht niet dat deze wetswijziging een grote impact heeft op de horecasector”, stelt Van Rooij. “In feite zijn de kosten voor het verpakkingsmateriaal nu ook doorberekend in de kostprijs, dus in feite hoeft het product niet schrijnend duurder te worden.” Onder aan de streep zou de ondernemer ondanks de duurder geworden verpakkingen zelfs quitte kunnen spelen. “De grootste uitdaging is misschien wel het kassasysteem dat hierop ingesteld moet worden. Kassaleveranciers zijn dan ook volop bezig om dit goed voor hun klanten in te richten.”
De prijs voor het verpakkingsmateriaal mag de ondernemer naar eigen inzicht bepalen. Ter indicatie heeft de overheid wel richtprijzen voor de materialen bedacht. “De richtprijs voor een beker is 25 cent en voor een bakje 5 cent”, vertelt Van Rooij. Sommige ondernemers zullen de kosten niet per beker of bakje berekenen, maar kiezen voor een vast bedrag of percentage bovenop de bestelling. “Er kan ook worden gekozen om de verpakkingen van de hele frietmaaltijd in één keer te betalen met een vast bedrag of percentage. Voor een maaltijdverpakking geldt een richtprijs van 50 cent. Die maaltijd kan ook uit meerdere bakjes bestaan”, schetst Van Rooij.
Achterban
“De overheid heeft ons en andere brancheorganisaties gevraagd om de achterban te informeren”, laat Van Rooij weten. “Het is belangrijk dat zowel de ondernemers als de consumenten weten waar ze aan toe zijn.” ProFri helpt haar leden aan standaardteksten waarmee ze de consument kunnen informeren over de regelgeving, zodat dit onnodige discussies aan de kassa voorkomt. “Deze teksten maken het de ondernemer gemakkelijk om richting zijn klanten te communiceren over duurzaam ondernemerschap, maar ook dat hij niet altijd kan voorkomen dat alle verpakkingsmaterialen vrij zijn van plastic. En dat de ondernemer daarom kiest voor het in rekening brengen van een bijdrage over de bestelling”, aldus Van Rooij.
Onvrede
Dat de wetswijziging niet alleen op lofzang en appreciatie kan rekenen blijkt uit een gesprek met Roger Gielen, directeur van cafetariaketen Snackpoint. Gielen windt zich zichtbaar op over de zoveelste prijsverhoging die hij aan zijn klanten door zou moeten berekenen. “Natuurlijk draag ik de natuur een warm hart toe en begrijp ik heus dat er zaken moeten veranderen voor het behoud van onze aarde. Maar we moeten niet roomser willen zijn dan de paus”, stelt Gielen. “We zijn nog maar kort geleden net aan die lastige coronajaren doorgekomen en hebben destijds onze prijzen al een stuk omhoog moeten gooien vanwege de prijsstijgingen van grondstoffen en energie. Sinds kort moet ik statiegeld rekenen op de blikjes frisdrank die bij een menu horen. Hoe kunnen we nu van onze klanten verwachten dat ze nóg meer gaan betalen voor het verpakkingsmateriaal? Ik ben een dienstverlener, ik wil dat de mensen blij zijn als ze bij ons komen.” Bij de cafetaria’s van Gielen hoeven klanten voorlopig niet te rekenen op nóg een kostenverhoging. “De prijsverhoging van het bakje hebben we destijds al meegenomen in de prijs, dus zijn we niet van plan hier weer iets extra’s voor te rekenen op de bon.”
Reactie ProFri
Van Rooij geeft aan het ongenoegen van Gielen te begrijpen. “Ook wij als brancheorganisatie hebben ons hier druk over gemaakt. En natuurlijk hebben wij in Den Haag samen met andere organisaties geprobeerd enige sturing hieraan te geven, maar de regeling is er met enkele aanpassingen gekomen. Ook de frituurzaken van Gielen zullen eraan moeten geloven”, stelt Van Rooij. “Er zal niet direct gehandhaafd gaan worden, maar vroeg of laat gaat dit wel gebeuren. Veel ondernemers hebben nog niet alle prijsverhogingen doorberekend of voldoende doorberekend. Met deze verplichting om geld te vragen voor verpakkingen die plastic bevatten kunnen ze dat alsnog doen. Gielen heeft alle verhogingen schijnbaar al wel verwerkt in de prijzen. Hij zou deze er weer deels uit kunnen halen en vervolgens apart als verpakkingsbijdrage op de kassa kunnen aanslaan. Overigens geldt hiervoor wel het hoge btw-tarief. Dus niet zoals voor de friet en snacks het lage tarief van 9%”, aldus Van Rooij.
Tijdspad
Sinds 3 juli 2021 is de verkoop van onder andere plastic bestek, bordjes, roerstaafjes en rietjes in Nederland bij wet verboden. Ook voedsel- en drankverpakkingen van geëxpandeerd en geëxtrudeerd polystyreen, zoals de bekende ‘hamburgerdoosjes’ van de snackbar, zijn in deze wet opgenomen. Ook kwam er een verbod op het gratis verstrekken van plastic tasjes.
Sinds 1 januari 2023 betalen producenten van plastic producten die veel in de natuur worden teruggevonden, zoals verpakkingen, drinkbekers en plastic tasjes, verplicht mee aan het opruimen van (zwerf)afval.
Per 1 juli 2023 is het in Nederland niet meer toegestaan om plastic verpakkingsmaterialen bij supermarkten en afhaal- en bezorgrestaurants te gebruiken, zonder dat de klant hiervoor moet betalen.
Vanaf 1 januari 2024 is het verboden om plastic wegwerpverpakkingen, zoals bakjes en bekers, uit te geven in gesloten omgevingen, zoals horeca-gelegenheden.
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.
