SCHIPHOL – Er verandert veel in de hospitalitywereld. Trends komen en gaan en lijken over elkaar heen te buitelen, steken elkaar aan of proberen elkaar af te troeven. Het kan namelijk altijd beter, lekkerder en meer als het gaat om horeca onderweg.
De ontwikkelingen volgen elkaar in een hoog tempo op. En sommige blijven ergens in de lucht hangen. Out.of.Home Shops neemt dat letterlijk en vraagt aan Walter Seib, ceo Avolta Northern, Central and Eastern Europe: “Wat is nu gebakken lucht en wat kunnen we serieus nemen?”Avolta is de grootste wereldwijde organisatie in de travelwereld als het gaat om retail, horeca en convenience. Seib voert Avolta Centraal, Noord- en Oost Europa aan. Hij weet als geen ander wat er allemaal onderweg gebeurt, als je praat over hospitality en eet- en drinkervaringen op luchthavens, bij treinstations, wegrestaurants, cruiseboten en andere reislocaties. Hij zegt dat er in de afgelopen jaren veel veranderd is in de reiswereld.
Verbetering
De grote ‘aanstichter’ was toch wel covid, waardoor het vliegverkeer, en daarmee ook de bedrijven op luchthavens, een flinke klap kregen. Het herstel in de reiswereld na corona liep vervolgens een vertraging op door de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Het luchtruim ging dicht en het luchtverkeer tussen Azië en Europa werd belemmerd. Gelukkig is er wel een verbetering in het herstel merkbaar. Seib: “Vergeet niet dat we al veel langer met pandemieën, natuurrampen en geopolitieke geschillen te maken hebben. Als je naar de afgelopen decennia kijkt, hebben we bijvoorbeeld te maken gehad met een vulkaanuitbarsting op IJsland, 11 september in de Verenigde Staten, Sars en de crisis in het Midden-Oosten. Al deze zaken hadden en hebben invloed op het luchtverkeer.”
Bijna op niveau van vóór covid
Na de coronacrisis is het zakelijke vliegverkeer afgenomen. Ontmoetingen en vergaderingen gingen in de coronatijd online. Seib zegt: “Bedrijven en organisaties merkten dat deze manier tijd- en kostenbesparend werkt, waardoor er in toenemende mate gebruik wordt gemaakt van deze vorm van zakelijk contact. Ook is reizen per trein, door de verbeterde en de nieuwe treinverbindingen, in trek. Dit wordt als een goed alternatief van reizen per vliegtuig gezien. Maar persoonlijk contact, zeker ook in het zakelijk verkeer, is heel belangrijk. Mensen zijn iets bewuster geworden als het gaat om vliegen. Maar ze willen wel gewoon blijven reizen, ook in de lucht.” Luchthavens zitten in Europa alweer bijna op het niveau van vóór covid. Schiphol zit nog ongeveer 8% onder het niveau van 2019, maar is wel gegroeid met 6,5%, ten opzichte van vorig jaar. “Deze cijfers tonen aan dat onze sector weerbaar en flexibel is”, aldus Seib.
Personeel werven is spannend
Toch zijn er nog andere uitdagingen die, al dan niet voortvloeiend uit de coronatijd, drukken op de groei in de hospitalitysector. Het opschalen van personeel is lastig. In de coronaperiode was er een leegloop in het personeelsbestand in de branche. Er vielen ontslagen en veel medewerkers maakten een carrièreswitch om toch aan het werk te kunnen blijven. “Nog steeds is dit een probleem, ook de afgelopen maanden was het spannend om personeel te werven. Vooral het binden van medewerkers aan je bedrijf is een uitdaging”, vindt Seib. Hij legt uit: “De horeca moet hierin de hand in eigen boezem steken. De sector heeft, zeker in de afgelopen 15 jaar, het werk nooit serieus als vak gezien, maar meer als bijbaan. Er moet een bewustwording op gang komen dat horeca een professionele branche is en geen ‘ in between job ’.”
Ontdek Hospitality
Koninklijke Horeca Nederland en partners uit de branche zijn daarom een grote, langlopende campagne en het platform ‘Ontdek Hospitality’, gestart. De campagne loopt op verschillende social media en richt zich vooral op jongeren. De focus ligt op carrièrekansen, groei en opleidingen en omvat niet alleen de horeca, maar de gehele hospitalitysector en toerismebranche. Ook is er een Hospitality Pact gesloten door organisaties en grote bedrijven uit de gastvrijheidssector, om samen aan duurzame oplossingen voor de arbeidsmarkt te werken. Seib: “Die bewustwording duurt nog wel even. Er moet daarom meer leven in het Hospitality Pact geblazen worden.” En er speelt meer in de branche, zoals het omgaan met prijsstijgingen.
Impact op de sector
Het stijgen van minimumlonen en de personeelslasten vormt ook een uitdaging, boven op de hogere energieprijzen en de huren. “Je kunt de kostenstijgingen niet blijven doorvoeren in de verkoopprijs. Al deze toenemende kostenposten hebben impact op de sector. Daarbij zien we dat de bezoekfrequentie terugloopt en ook de aantallen producten per transactie dalen”, aldus Seib. De fastfoodbranche en de conveniencesector doen het daarentegen wel goed qua personeelswerving, het bewaken van kwaliteit en het beheersen van kosten en inkoop. Bij concepten zijn die zaken goed geregeld in de processen.
Lees verder na de foto ↓
Een goede mix
In de reiswereld liggen de twee zwaartepunten enerzijds op convenience en fastfood, tijdgedreven. En anderzijds op experience. Op de luchthavens zijn daarom zowel kleinere als grote(re) formules vertegenwoordigd. Seib: “Je moet een goede mix hebben van beide, dat staat los van de importantie. En ook de mix van lokale en internationale concepten is belangrijk. Bezoekers willen affiniteit met het land waar ze op dat moment zijn. Een simpel voorbeeld is de aanwezigheid van een Febo-vestiging op Schiphol, met ‘lokaal eten uit de muur’. Maar ook Starbucks, een internationale formule, heeft een locatie op dezelfde luchthaven.”
Er is een breed palet aan culturen en religies vertegenwoordigd. Dat vertaalt zich in het foodaanbod op reislocaties. Je ziet dat Aziatisch eten, zoals noodles, ramen en pho, groeit in populariteit. Ook foodconcepten met de Noord-Afrikaanse en Midden-Oosterse keuken zijn niet meer weg te denken. Net als Italiaans eten en hamburgers. Met name op reislocaties zie je deze items steeds terugkeren. Van belang is dat er gekeken wordt naar het profiel en de doelgroep, om mensen te verleiden tot kopen.
“Succes bestaat uit een combinatie van verschillende elementen, waarbij service en kwaliteit toch wel voorop moeten staan. Het gaat vooral om consistentie van wat je levert.” Maar ook inspelen op trends kan bepalend zijn voor groei. Wat wil de consument en hoe speel je daarop in met je concept?
Trends
Zeker in Nederland worden mensen al bewuster van een gezond leef- en eetpatroon. ‘Je bent wat je eet’, gaat hier wel op. Of, populair gezegd, shit in, shit out . Waar komt je voeding vandaan en wat doet het met je? Maar als je op een luchthaven bent, wil je weleens afwijken van je gezonde principes en je tegoed doen aan iets lekkers, en mag het allemaal wel gemakkelijk en snel. Seib: “We willen allemaal vitaal ouder worden. FSIN heeft onderzoek gedaan waaruit blijkt dat het voornemen om gezond te eten er wel is, maar mensen kampen met stress en tijdsdruk. Er is wel een verschil als je op reis of thuis bent. Eten kopen is namelijk ook een vorm van ontspannen. En naar wie luister je dan? Naar het engeltje op je ene schouder of het duiveltje op je andere?”
Transitie
De behoefte aan gezond eten neemt toe, maar is nog niet overmatig. Als we kijken naar de generatie van nu, zien we dat bij hen die verandering wel gaande is. Maar gaat dat op een rigoureuze manier? Nee. Veranderingen kosten tijd. En mensen willen nou eenmaal niet iets opgelegd krijgen, niet betutteld worden. Ook niet als het gaat om de duurzaamheidstransitie. Nederland is een voorloper op het gebied van duurzaamheid. Seib noemt als voorbeeld de Sustainable Food Route op Schiphol richting 2030. Deze is onder meer gericht op het gebied van waste, plant-based en transport. “Maar de duurzaamheidstransitie moet niet te drastisch gaan. Het is belangrijk om mensen de keuze te geven”, zegt hij.
“Ondanks dat bezoekers wel andere keuzes voorgeschoteld krijgen, gaan ze toch vaak voor de ‘ safe choice ’ en proberen ze nieuwe producten niet zo snel uit. Dat geldt ook voor de duurzame foodalternatieven.”
Kansen
Op Schiphol worden veel nieuwe horecaconcepten gebouwd. En nieuwe restaurants betekenen nieuwe kansen. Nog meer inspelen op de wensen van de gasten en bezoekers. Nog meer goede, authentieke service en vooral aandacht bieden. Het zijn allemaal kansen voor de foodbranche. “Laatst was ik bijvoorbeeld bij Burger King. Ondanks dat je je bestelling bij de kiosk plaatst, krijg je toch aandacht. En dat is waar de behoefte ligt bij mensen. Aandacht kun je niet zomaar voor lief nemen.”
Aandacht
Seib vindt aandacht in de communicatie naar gasten heel belangrijk. “De acceptatie in de samenleving is tanende. Ik gun iedereen juist meer liefde, aandacht, respect en tolerantie. Dat begint bij onszelf en bij de opvoeding. Jij bent het zelf die veranderen kan. We hebben in onze sector samen de verantwoordelijkheid voor hospitality. Mensen blij maken, de sector promoten en toekomstbestendig maken. Daar moet iedereen zijn aandeel in nemen. We zitten in een business van mensen blij maken”, zegt Seib.
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.