Het nieuwe jaar is weer van start. Zo’n januari is een maand vol met clichés. Zo’n maand waarbij nagenoeg voor elk bedrijf hetzelfde riedeltje geldt. Een nieuwjaarsbijeenkomst, tegenwoordig vaak in de vorm van een ontbijt. Elkaar de beste wensen wensend en we gaan er dit jaar ‘echt tegenaan’. De plannen zijn gemaakt, de speerpunten en KPI’s zijn duidelijk. Er zijn zelfs dichtgeraamde budgetten opgesteld. Er is tenslotte heel veel aandacht aan besteed door directie en management. We gaan het met z’n allen beter doen, anders doen. Want afgelopen jaar maakten we nog veel fouten. We haalden de targets net niet, maar dit jaar wel. De neuzen staan dezelfde kant op. Lekker toch! Eigenlijk is januari de grote poppenkastmaand.
Ik ga liever even terug naar vorige maand. Sligro Food Group kocht het marktleiderschap in België met de overname van 9 Metro-groothandels. Een fraaie deal, niet teveel betaald en fijn nieuws voor de onzekere medewerkers. Dus een deal met enkel winnaars!
Ook in foodretail-land spectaculair nieuws. Supermarktketen Jan Linders, volgens eigen zeggen de Trots van het Zuiden, bakte een onorthodoxe poets. Met een goed uitgedokterde deal worden ze de grootste franchiser van Albert Heijn. Geniaal. Jan Linders blijft baas in eigen buik, maar lift mee met de voordelen van ’s lands grootste. Geen moeilijke dingen meer als dc, voorraadbeheer en verdere digitalisering, maar gewoon lekker winkeltje spelen met een gegarandeerde (insturings-)marge. Ik vond het een meesterzet. Ook vanuit het perspectief van AH. In het Limburgse land, waar Superunie en Jumbo dominant zijn geworden, meteen een mooie positie innemen.
Met deze deal zijn ook verliezers. Superunie raakt wederom een dikke procent marktaandeel kwijt. En als je de laatste jaren bekijkt, zie je het marktaandeel structureel stukje bij beetje afkalven. Werk aan de winkel in Beesd! Om de neerwaartse spiraal te kenteren is in mijn ogen een verregaandere samenwerking tussen de leden een must. Met name op het gebied van vers. Meer gezamenlijke keuzes maken, meer ‘stapelen’ bij leveranciers en meer naar uniforme verpakkingen en labeltjes. Gezamenlijk naar één agf-dc en weg van onderlinge concurrentie en ‘het-beterweten-dan-je-collega’. Nee, binnen Superunie kunnen ze eigenlijk wél clichémaandje januari gebruiken: alle neuzen dezelfde kant op! Een mooie taak voor Boudewijn van den Brand die in mei Dick Roozen gaat opvolgen.
De andere verliezer is natuurlijk Jumbo. Maar die hadden een dag later een zwaarder verlies: het overlijden van Karel van Eerd. Heel veel is er de laatste tijd al over hem gezegd en geschreven. Als visionair en strateeg, als iemand met lef, intelligentie en kennis, als een van de grootste mannen op het gebied van foodretail die ons land ooit gekend heeft. En terecht natuurlijk. Eén thema bleef onderbelicht, dat wil ik graag toevoegen.
Karel van Eerd was in mijn ogen iemand die vooral leergierig was. Al in de jaren 80 was hij regelmatig in de VS te vinden om te zien hoe daar foodretail werd bedreven. Als leverancier leerde hij van Jan Meurs van Lekker & Laag hoe je garanties kunt geven aan je klanten. Hij leerde van Morrisons in Engeland het versconcept te verdiepen en te verbreden. En vanaf zijn eerste raad van commissarissen leerde hij van ieders specialisme, omdat hij er simpelweg toppers in (durfde te) zetten. En elke keer werd het slim geïmplementeerd in zijn Jumbo-formule. Die werd daardoor steeds beter, professioneler en groter. Tot de huidige nummer 2 van Nederland.
Kortom, Karel van Eerd durfde te leren van anderen. En dat is niet iedereen gegeven op dat niveau. Anderen weten het zelf allemaal wel. Maar ja, die stonden van de week bij het nieuwjaarsontbijt te orakelen dat alle neuzen nu dezelfde kant op staan en 2023 een geweldig jaar wordt waarin alles beter gaat. Ik wens ze het allerbeste voor het nieuwe jaar!
En jou natuurlijk ook, bovenal een goede gezondheid!
Rob van Herpen is eigenaar van CaminoR Advies B.V. en auteur van 'Lekker zakendoen'
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.
