NIEUWVEEN - Bedrijfsplannen staan er vol mee: duurzaamheidsdoelstellingen. Van zonnepanelen op de fabriek tot een volledig CO2-neutraal pand. Hoewel er al veel stappen worden gezet, is dat volgens de Europese Unie niet voldoende. Daarom is er nieuwe regelgeving aangenomen over het beter onderbouwen van duurzaamheidsrapportages en moeten misstanden in landen waar voedsel en grondstoffen vandaan komen aan het daglicht komen. Kortom: de voedingsindustrie moet meer ketenverantwoordelijkheid nemen.
De nieuwe regelgeving, corporate sustainability reporting directive (CSRD), is al in april 2021 door de Europese Unie aangenomen en gaat vanaf 2024 van kracht. De richtlijn eist van grote bedrijven dat ze rapporteren over zaken die te maken hebben met duurzaamheid, zoals CO2-uitstoot, maar ook over de impact van misstanden in de keten. Ceel Elemans, sector banker Food bij ING, deelde in september een sectorupdate over de nieuwe regelgeving en gaat tegenover Out.of.Home Shops in op de belangrijkste pijlers van de CSRD.
Wat betekent deze regelgeving concreet voor de voedselindustrie?
“De voedingsindustrie moet verdere stappen zetten naar verduurzaming. Je ziet dat CO2 uitstoot in de sector niet verder meer terugloopt, terwijl er nog vier megaton is te gaan en tot 2030 is dat nog twee. De huidige energiecrisis kun je ook aangrijpen om versneld de verduurzaming van jouw bedrijf verder op te pakken. Bedrijven die de afgelopen jaren vooropliepen in verduurzaming, plukken daar nu de vruchten van. Ermee aan de slag gaan is één. De volgende uitdaging is dat je zult moeten vastleggen wat je gaat doen, nulmetingen organiseren en daarover rapporteren in het jaarverslag. Uit die rapportage moet blijken of jouw bedrijf in lijn is met het Klimaatakkoord van Parijs en dus bijdraagt aan een verminderde opwarming van de aarde. Daarnaast moeten bedrijven ook rapporteren over de gang van zaken in toeleverketens op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden en milieuaspecten. Dat vraagt om enorme helderheid over je toeleverketens en vereist transparantie. Zover zijn de meeste bedrijven nog lang niet.”
Voor wie geldt de richtlijn precies?
“De CSRD-richtlijnen over de duurzaamheidsrapportering in het jaarverslag gaat voor beursgenoteerde bedrijven in over het verslagjaar 2024. Bedrijven die voldoen aan twee van de drie CSRD-criteria (>250 medewerkers, omzet 40 miljoen, balanstotaal 20 miljoen) volgen een jaar later. Daarna komt er nog een derde categorie bedrijven aan. Maar denk niet dat wanneer jouw bedrijf niet voldoet aan deze criteria, je voorlopig niets hoeft te doen. Bedrijven die al wel moeten rapporteren, zullen hun toeleveranciers bevragen over hun aanpak en hoe ze dat vastleggen. Bij langere ketens zal er ook een doorvertaling komen naar de toeleveranciers van toeleveranciers. Zo komt wetgeving voor grotere bedrijven steeds meer op het bord van de kleinere bedrijven.”
Wat vraagt dit van fabrikanten?
“Producenten moeten hun duurzaamheidsdoelen in concrete acties vertalen die objectief meetbaar zijn, bijvoorbeeld aan de hand van erkende wetenschappelijke methodes. Anders loop je de kans dat een geplande innovatie eindigt bij de rechter. Duurzaamheid wordt het nieuwe normaal en bedrijven die daar niet in investeren, hebben op termijn geen perspectief.
De beste kans op succes is de motivatie van je eigen mensen en niet een regel vanuit de Europese Unie. Begin gewoon, in kleine stappen. Verduurzaming is ook gewoon doen en niet blijven hangen in het maken van allemaal plannen.”
Bij veel bedrijven staat duurzaamheid al hoog op de agenda. Wat betekent de CSRDrichtlijn voor fabrikanten die al jaren ermee bezig zijn?
“Aan de ene kant hebben zij een voorsprong. Ga er maar vanuit dat medewerkers van deze bedrijven al erg gemotiveerd waren. Maar spelregels bij die nieuwe richtlijnen zijn er nog niet echt, hoewel die binnenkort wel verschijnen. Koplopers zullen dus hun bestaande duurzaamheidsprogramma’s vertalen naar de nieuwe eisen en onderzoeken of ze daaraan voldoen. Dit kan betekenen dat deze bedrijven dan nog een aantal extra stappen zullen moeten zetten. Maar als je van nul af aan moet beginnen, is je uitdaging natuurlijk vele malen groter.”
Wat zijn de gevolgen voor de samenwerking tussen fabrikanten en afnemers?
“In toenemende mate willen we toe naar duurzame voedselketens, met een eerlijkere waardeverdeling tussen de schakels in de keten, en waar elke schakel duurzaamheidsdoelen heeft in te vullen. Dat gaat de ketensamenwerking absoluut positief beïnvloeden. Het bouwen aan transparantie, wat een van de vereisten is, brengt de bedrijven in de keten dichter bij elkaar, omdat je uiteindelijk hetzelfde doel hebt. Onlangs heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) verduidelijkt dat bedrijven mogen samenwerken om duurzame doelen te halen. De Mededingingswet biedt die ruimte ook. De ACM nodigt verder bedrijven met vragen uit om die met hen te bespreken. Over nadelen wil ik het eigenlijk niet hebben. Verduurzaming is geen keuze meer.”
Als we inzoomen op het out-ofhomekanaal, wat betekent de CSRD-richtlijn voor hen?
“Dat hangt direct af van de omvang van het bedrijf, want ook in het out-of-homekanaal zijn natuurlijk kleine tot zeer grote spelers. Aan de andere kant kunnen de kleinere bedrijven ook vanuit de keten vragen krijgen over hoe het bij hen zit met verduurzaming, en natuurlijk niet in de laatste plaats van consumenten. Die zijn ook steeds kritischer. Ten slotte denk ik dat het een onderscheidend item is wanneer out-of-homebedrijven zelf vanuit hun intrinsieke motivatie de slag naar verduurzaming maken. Niet omdat het moet vanuit een of andere regelgeving, maar omdat ze het zelf willen en er in geloven. Dat maakt je onderscheidend.”
Transparantie
Hoe weet je nu of de avocado’s die je afneemt op de meest verantwoorde manier zijn geteeld? Dat de telers goed worden betaald? En vanaf welk moment ben je als fabrikant of afnemer verantwoordelijkheid? Dat is een kwestie van goed communiceren met je (toe)leveranciers. Out.of.Home Shops vroeg aan groothandel Sligro wat hun rol in dit hele verhaal is. Woordvoerder Wilco Jansen laat weten dat het transparant vastleggen van prestaties in een jaarverslagrapportage onderdeel is van het beleid binnen het beursgenoteerde bedrijf. “Daar bestaan formats en eisen voor, denk aan IFRS, de International Financial Reporting Standards. We zijn gewend aan wijzigingen die doorgevoerd worden en gewend aan nieuwe eisen die bijna elk jaar worden gesteld. Nu komt daar CSRD bij. Wij horen als grote beursgenoteerde onderneming bij de eerste groep bedrijven in Europa die in 2024 moeten voldoen aan de nieuwe CSRD-wetgeving. Wij zijn volop bezig met de voorbereiding daarop en implementatie daarvan. In principe heeft CSRD niets met de rol van groothandel te maken, het gaat over transparantie over en betere kwaliteit van duurzaamheidsinformatie en dat geldt voor alle bedrijven in de keten.”
Bron: Out.of.Home Shops
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.
